«Жұмысында ілгерілеу байқалады» — Astana Open Dialogue тең құрылтайшысы Айбек Күмісбековтің VIII шақырылымдағы Мәжіліс туралы пікірі

30 маусымда VIII шақырылымдағы Мәжіліс депутаттары үшінші сессиясын аяқтап, жазғы демалысқа шықты. Бүгінде олар тағайындалған мерзімнің жартысы өтті. Astana Open Dialogue құрылтайшысы Айбек Күмісбеков Spik.kz басылымына берген сұхбатында төменгі палата жұмысының аралық нәтижелеріне баға берді.

Оның пікірінше, екі жарым жылдың ішінде VIII шақырылымдағы Мәжіліс саяси процестің айтарлықтай белсенді және ықпалды қатысушысына айналды. Парламенттік өкілдіктің үштен алты фракцияға дейін кеңеюі және бірмандаттық депутаттардың қосылуы зал конфигурациясын өзгертіп, талқылау деңгейін арттырды. Парламенттік қызмет мазмұнды динамикаға ие болды, ал талқылаулар бұрынғыдай формальды болудан қалды.

Маңызды мысал ретінде жаңа Салық кодексі бойынша атқарылған жұмысты атап өтуге болады. Құжат Мәжіліс жанындағы Қоғамдық палата алаңында екі рет талқыланды, оған азаматтық сектор мен бизнес өкілдері белсене қатысты.

Astana Open Dialogue 2024 жылы депутаттар мен Қоғамдық палата мүшелерінің қатысуымен ұйымдастырған отырыс процесті сарапшылармен сүйемелдеу жұмысында ерекше рөл атқарды. Отырыс қорытындысы бойынша Парламентке нақты ұсыныстармен аналитикалық баяндамалар жіберілді. Сонымен қатар, бизнес қоғамдастықпен жүйелі жұмыс жүргізілді, оның ішінде Respublica партиясының депутаттары қоғамдық және сараптамалық кездесулер ұйымдастырып, өңірлік өкілдер қызметіне баса назар аударды.

Айрықша атап өтілгені — қазіргі шақырылымдағы Мәжілістегі саяси плюрализмнің маңыздылығы. Депутаттар өздерінің позицияларын қорғап, мазмұнды пікірталастарға қатысу мүмкіндігін алды, бұл жұмыс сапасына оң әсерін тигізуде. Жаңа партиялардың белсенділігінің артуы Парламенттегі бәсекелестікті күшейтеді, соның ішінде депутаттық сауалдар мен үкімет бастамаларына жауап реакциялары тұрғысынан. Заң жобалары бойынша дауыс беру кезінде фракциялар арасында қайшылықтар жиі байқалады, бұл Парламент жұмысының декларативті емес, практикалық сипатта екенін көрсетеді.

«Үкімет ұсынысы – ашық талқылау – ымыраға келу» моделі бұрынғы тәжірибелерден мүлдем өзгеше. Бұл жаңа саяси құрылым аясында тежемелер мен қарсы салмақтар жүйесін теңгерімді қалыптастыруда.